Provincie Oost-Vlaanderen bindt de strijd aan tegen waterschaarste

Oost-Vlaanderen kampte tijdens de afgelopen droge zomers met watertekort. De weinige neerslag die viel, kon de waterreserves onvoldoende aanvullen. Nu heeft de Provincie Oost-Vlaanderen een ambitieus plan klaarliggen om de effecten van de waterschaarste op termijn te milderen zodat, in geval van droogte, minder crisismaatregelen nodig zijn.

"Het is onze ambitie om de provincie weerbaar te maken tegen de droge periodes waarmee we in de toekomst ongetwijfeld nog vaker geconfronteerd zullen worden. Als provinciebestuur combineren we een grondige terreinkennis met heel wat expertise. Dat maakt ons bestuur bijzonder goed geplaatst om zelf actie te ondernemen. We ondersteunen ook lokale besturen en helpen sectoren bij hun zoektocht naar een slimmer watergebruik."

gedeputeerde Leentje Grillaert, bevoegd voor Integraal waterbeleid

Een evenwicht tussen extremen

Klimaatscenario’s voorspellen niet alleen toenemende droogte, ze voorspellen ook steeds hevigere regenbuien. Naast waterschaarste moet de Provincie zich dus ook blijven wapenen tegen wateroverlast.

In Vlaanderen valt op jaarbasis voldoende regen. Het komt er op aan meer water op te sparen om langere periodes van droogte te kunnen overbruggen.  Dat is niet evident, want sommige maatregelen tegen waterschaarste zullen het risico op wateroverlast net verhogen. Het provinciebestuur weegt de gevolgen van de mogelijke maatregelen tegen waterschaarste daarom steeds zorgvuldig af en maakt daarbij gebruik van een groeiend realtime meetnet voor waterpeilen.

Vier krachtlijnen

De Provincie formuleert in het actieplan vier krachtlijnen om waterschaarste te verminderen. De eerste krachtlijn is de bevordering van infiltratie. Op die manier kan het grondwater aangevuld worden. Vlaanderen heeft een hoge bevolkingsdichtheid en is met voorsprong de meest verharde regio van Europa. 16% van onze oppervlakte is verhard, dubbel zoveel als het Europees gemiddelde. Om ervoor te zorgen dat er meer hemelwater kan infiltreren naar het grondwater wordt bijvoorbeeld de installatie van peilgestuurde drainage op landbouwvelden gestimuleerd.

De tweede krachtlijn is de bevordering van de sponswerking van het landschap. Regenwater moet meer tijd en ruimte krijgen om in de bodem te worden opgenomen. Dit kan door de ontwikkeling van natte natuurgebieden.

Voor de realisatie van de derde krachtlijn, water vertraagd afvoeren, wordt onder meer onderzoek gedaan naar de inzet van natuurlijke vegetatie om water te vertragen zonder daarbij wateroverlast te veroorzaken. De Provincie onderzoekt ook welke bestaande stuwen en pompen kunnen worden ingezet voor een vertraagde waterafvoer.

De vierde en laatste krachtlijn gaat over slim watergebruik. Om waterschaarste structureel en duurzaam aan te pakken zal ook de gebruiker zijn waterverbruik in vraag moeten stellen. Het gazon sproeien en het toilet spoelen met drinkwater zijn voorbeelden van onzorgvuldig watergebruik. De Provincie stimuleert rationeel en circulair watergebruik onder andere door de promotie van druppelirrigatie en een aanbod aan alternatieve waterbronnen. Zo gaat ze na of er tijdens de zomer overtollig hemelwater kan worden onttrokken uit overstromingsgebieden.