Windlandschap Eeklo-Maldegem-Kaprijke-Sint-Laureins: een toonbeeld van gedragen windontwikkeling op land
én toeristische trekpleister
Het windlandschap Eeklo-Maldegem-Kaprijke-Sint-Laureins aan de N49 is het paradepaard van het provinciale windbeleid in Oost-Vlaanderen. Het windlandschap strekt zich uit aan beide kanten van de N49/E34 van Maldegem tot Kaprijke. Een stevig Omgevingsfonds, participatiemogelijkheden en een meldpunt zorgen voor lokale meerwaarde. Een aantrekkelijke fietsroute met leuke wind-je-datjes maakt van het windpark een toeristische trekpleister.
De afgelopen jaren kwamen er, onder regie van Provincie Oost-Vlaanderen, 21 windturbines bij waardoor het totaal nu uitkomt op 32 windturbines. Om de nieuwe windturbines feestelijk in te huldigen, organiseert de Provincie Oost-Vlaanderen op 12 en 13 juni, samen met de uitbaters Ecopower-Voltera, Elicio, ENGIE en Luminus, tal van gratis activiteiten voor jong en oud.
"Oorspronkelijk zou dit unieke windlandschap en al zijn facetten in 2020 gevierd worden met een feestelijke inhuldiging, maar de coronapandemie stak daar een stokje voor. Gelukkig is uitstel geen afstel en organiseert de Provincie nu, in samenwerking met de verschillende uitbaters van de nieuwe windturbines, een feestelijk belevingsweekend op zaterdag 12 en zondag 13 juni 2021."
gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Ruimtelijke planning
Belevingsweekend – fietstocht met extra’s rond de Huysmanhoeve
Het Belevingsweekend van 12 en 13 juni vindt plaats aan het Provinciaal Streekcentrum Huysmanhoeve in Eeklo. Het Streekcentrum is het start- en eindpunt van een fietsroute van 13 kilometer die je langs enkele van de mooiste plekjes van het windlandschap brengt. Onderweg valt er heel wat te beleven. De uitbaters van de windturbines zorgen voor leuke buitenactiviteiten en animatie bij hun windturbines, telkens op zaterdag en zondag van 13 tot 18 uur.
Bij Ecopower-Volterra kan je je naam of tekening op de burgerturbine zetten. Elicio verwelkomt je graag met een gratis ijsje. Bij ENGIE kan je je fiets pimpen in het doe-het-zelf decoratieatelier en je dorst lessen onderweg met een gratis versgeperst sapje. Luminus laat kinderen aan de slag gaan met kleurpotloden en papier en beloont de creatiefste tekeningen met een mooie prijs.
Alle activiteiten vinden plaats in open lucht. De organisatoren nemen de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat alles coronaveilig kan verlopen.
Wie de fietsroute aflegt in het weekend van 12 en 13 juni, kan onderweg ook deelnemen aan een quiz, waarvoor de juiste antwoorden te vinden zijn op infoborden bij de stands van de verschillende uitbaters. De strafste deelnemers maken kans op een bezoek op maat aan een windturbine, champagnepakket of een exclusief Lego-bouwpakket.
Paradepaard van provinciaal windbeleid
Het windlandschap Eeklo-Maldegem-Kaprijke groeide in 2019-2020 met ongeveer 47 MW geïnstalleerd vermogen en nam 40% van de Vlaamse groei in 2020 voor zijn rekening. Met zijn 77 MW is het windpark nu goed voor bijna 16% van de het geïnstalleerd vermogen in Oost-Vlaanderen. Het levert een derde van de windenergie in Oost-Vlaanderen die buiten de havengebieden wordt geproduceerd. De Provincie Oost-Vlaanderen nam de regie in handen, zorgde voor een duidelijk ruimtelijk kader (Ruimtelijk Uitvoeringsplan), werkte verschillende knelpunten weg en creëerde lokale meerwaarde.
In een context van oplopende doorlooptijden van vergunningen worden aanvragen in deze zone vlot vergund.
Meldpunt hinder
De maximaal toegelaten hoeveelheid geluid of slagschaduw is streng gereglementeerd. Soms kan je echter de windturbines horen of slagschaduw zien. Als mensen echter denken dat er iets niet klopt dan kunnen ze dit melden aan hun gemeentelijke omgevingsambtenaar of rechtstreeks via info@windmeetjesland.be. De uitbaters van de windturbines maakten bovendien onderling afspraken over de goede opvolging van deze klachten. Bovendien controleren in 2021 de vier uitbaters of het geluid voldoet aan de normen nabij de dichtst gelegen woningen.
Omgevingsfonds 'Milde Meetjes'
Onder impuls van Provincie Oost-Vlaanderen hebben de uitbaters van de windturbines een fonds opgericht onder de Koning Boudewijnstichting. Jaarlijks storten zij een bedrag in het omgevingsfonds 'Milde Meetjes'. Projecten die de omgeving van het windlandschap op een duurzame manier willen verbeteren, kunnen een beroep doen op dit fonds. Het bestuurscomité is samengesteld en bestaat uit mensen die in de buurt van de windturbines wonen en/of werken. Zij gaan nu aan de slag om dit najaar een eerste projectoproep te lanceren.
Investeer of word mede-eigenaar
"Investeren in windturbines is investeren in de energie van de toekomst. De Provincie Oost-Vlaanderen, Eeklo en Maldegem gaan zelfs nog een stap verder en ijveren voor een deel rechtstreekse participatie voor de lokale gemeenschap."
gedeputeerde Riet Gillis, bevoegd voor Energie
Bij sommige van de uitbaters van windturbines (ENGIE en Luminus) kan je investeren in de windturbines. De burgerenergiecoöperaties Volterra en Ecopower bieden dan weer een model van rechtstreekse partcipatie aan. Bij dit model wordt men mede-eigenaar van de windturbines en de stroom. Daardoor heeft men een stem in hoe de opbrengsten van deze windturbines worden besteed.
Fietsen door het windlandschap en wind-je-datjes
Het Meetjeslandse landschap is altijd gekenmerkt geweest door windmolens. De streek telde vroeger al meer dan 800 houten molens. Vandaag wordt een deel van het Meetjesland opnieuw gekenmerkt door windmolens. Geen 800 zoals vroeger, maar een flink aantal uit de kluiten gewassen windturbines. Wat doet dat met de omgeving? Dat kan je zelf beleven. Een fietsroute van zo'n 34 kilometer brengt je langs heel wat pittoresk Meetjeslands erfgoed waar de windturbines nu ook een deel van uitmaken. De bijbehorende folder geeft uitleg en leuke wist-je-datjes over windturbines en de energietransitie.
Toekomst van windontwikkeling
Het Oost-Vlaamse windbeleid werpt zijn vruchten af in het noorden van het Meetjesland. De Provincie is daarom meer dan ooit overtuigd: dit is dé toekomst van gedragen windontwikkeling op land.
De Provincie is vast van plan om een dergelijke regie verder op te nemen, ook in andere zones. De energietransitie en de inwoners en bedrijven van Oost-Vlaanderen verdienen een doordachte, ruimtelijke visie en een stevige planning mét lokale meerwaarde.