Twee spraakmakende tijdelijke tentoonstellingen in Erfgoedsite Ename
'Bult in zicht' en 'Oog in oog met de prehistorie'
Op zaterdag 25 oktober, bij de start van de herfstvakantie, openen in Erfgoedsite Ename twee tijdelijke tentoonstellingen. Bezoekers kunnen er vanaf dan genieten van de populaire expo ‘Bult in zicht. Middeleeuwse mottekastelen in het landschap’. Daarnaast is er ook de prestigieuze tentoonstelling ‘Oog in oog met de prehistorie’. Beide expo's zijn te bewonderen in Ename tot en met 10 december.
Oog in oog met de prehistorie dankzij reconstructie schedel
Met de hulp van de Nederlandse kunstenaars Kennis & Kennis en Ulco Glimmerveen reconstrueerden wetenschappers van UGent het gezicht en de leefomgeving van een vrouw die 10.000 jaar geleden als jager-verzamelaar in de Maasvallei leefde. Ze baseerden zich op DNA uit haar schedel, die in 1988 werd gevonden in een grot in de buurt van Dinant.
Het brede publiek mocht mee stemmen over haar naam. Het werd Mos’anne - refererend naar de Maas. Dankzij bijkomende vondsten zoals dierenbeenderen en plantenresten kon ook haar leefomgeving nauwkeurig worden gereconstrueerd. Na een eerste halte in het Gallo-Romeins Museum in Tongeren komt Mos’anne nu naar de provinciale Erfgoedsite Ename. De nieuwe 3D-buste verschilt duidelijk van eerdere reconstructies, zoals die van Judith Van Vlaanderen, die enkel digitaal bestonden.
“In Erfgoedsite Ename sta je letterlijk oog in oog met de prehistorie. Mos’anne krijgt er gezelschap van de oudste schedel van Vlaanderen, die door dezelfde professoren werd onderzocht en in onze expo wordt toegelicht. Beide tentoonstellingen tonen hoeveel we kunnen leren uit de sporen van het verleden die nog steeds in ons landschap aanwezig zijn. Daarom is het zo belangrijk dat we die relicten bewaren – ter plekke of in depots. Beide expo’s vormen een perfecte aanvulling op onze nieuwe vaste tentoonstelling in Ename en illustreren mooi de kracht van ons onderzoeksnetwerk.”
gedeputeerde David Coppens, bevoegd voor Erfgoed
Indrukwekkend onderzoek toegankelijk gemaakt
‘Bult in zicht’ is een reizende tentoonstelling die zijn sporen al verdiende: de afgelopen twee jaar deed deze expo wel 18 locaties in West- en Oost-Vlaanderen aan. Ze is een initiatief van de beide provinciebesturen. De expo toont de resultaten van een, door het agentschap Onroerend Erfgoed ondersteund, syntheseonderzoek van Goed in erfgoed, UGent en GATE Archaeology.
Het onderzoek bundelde alle kennis over castrale mottes - middeleeuwse burchten met een opperhof, donjon en neerhof - en leverde een indrukwekkend totaalbeeld op. Meer dan 75 mottes werden al geïdentificeerd onder meer in Aalst, Beveren, Brakel, Brugge, Damme, Diksmuide, Evergem, Gent, Geraardsbergen, Gistel, Heuvelland, Houthulst, Kortemark, Lo-Reninge, Merelbeke, Ninove, Oudenaarde, Veurne en Wichelen. Daarnaast blijken er nóg tientallen potentiële sites te zijn. Het zijn vaak de voorlopers van onze huidige dorpskernen.
Nieuw in het onderzoek is de aandacht voor de relatie met het landschap. Waarom werden bepaalde locaties gekozen? Welke impact had de bouw van deze houten en aarden versterkingen? En welke sporen zie je daar vandaag nog van?
Extra activiteiten voor jong en oud
Naar goede gewoonte is de 'Bult in zicht'-expo uitzonderlijk kindvriendelijk. LegoMaster-archeoloog David Vanhee bouwde een motte in Lego en daagt gezinnen en klassen uit om hetzelfde te doen. De beste inzending wint een workshop met de LegoMaster zelf.
Een bordspel over ‘Oog in oog in de prehistorie’ vind je in Erfgoedcafé Ename.
Daarnaast neemt Erfgoedsite Ename ook deel aan de Dag van de Wetenschap op zondag 23 november. Provincie Oost-Vlaanderen nodigt topwetenschappers uit om lezingen te geven over wat we kunnen leren uit eeuwenoud skeletmateriaal en sporen in het landschap. Kinderen worden ondertussen uitgedaagd met creatieve activiteiten die hun interesse in wetenschap en archeologie prikkelen.
Praktische info
Beide expo's kan je van 25 oktober tot en met 10 december bezoeken. 'Bult in zicht' is gratis. Om de expo 'Oog in oog met de prehistorie' te bezichtigen, heb je een ticket voor de vaste tentoonstelling nodig.
Alle info via erfgoedsiteename.be.
David Coppens
Nele Bogaert


