Provincie zoomt op Open Monumentendag in op erfgoed van het spoor in Oost-Vlaanderen

Zondag 12 september 2021 is het Open Monumentendag. Provincie Oost-Vlaanderen linkte dit aan het Europees jaar van de spoorwegen: maar liefst 15 activiteiten zoomen in op het erfgoed van het spoor in onze provincie. Ze zijn te vinden in de Uit-databank via #POVSpoor.

"In bijna elke gemeente vind je spoorrelicten: van stations over spoorwachterswoningen en viaducten tot kolensporen. Of het landschap werd gevormd in functie van de spoorwegen. Spoorwegen verbinden ook verschillende gemeenten, wat we graag ondersteunen vanuit het provinciebestuur. We zijn bijzonder verheugd dat er uit dit ijzersterke erfgoed zoveel mooie activiteiten voortvloeiden!"

Gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed

Waasland: spoorlijn Mechelen-Terneuzen

In het Waasland wordt volop ingezet op het 150-jarig bestaan van de spoorlijn Mechelen-Terneuzen. Deze verjaardag wordt uitbundig gevierd, zowel hier als over de grens, met tal van activiteiten: tentoonstellingen, gegidste wandelingen, fietstochten, ... Een van de activiteiten vindt plaats op de site Klingspoor in Sint-Gillis-Waas (De Klinge). Het spoorwegthema komt daar uitgebreid aan bod, samen met enkele andere regiospecifieke thema’s zoals de klompennijverheid, de grens en de natuur. Je leert er hoe deze thema’s verband houden met elkaar. In een tijdelijke tentoonstelling wordt specifiek ingegaan op de lijn Mechelen-Terneuzen. Er is een speurboekje waarmee kinderen spelenderwijs op ontdekking kunnen gaan.  

Meer info op: www.deklompdeklingevzw.be/150jaarmechelen-terneuzen

Leie-Schelde: twee routes langs spoorerfgoed

In de regio Leie-Schelde werken zeven gemeenten samen rond het thema ‘spoorwegen’. Aan de hand van twee uitgestippelde routes ontdek je de verschillende stationsgebouwen en zelfs enkele seinhuisjes uit de streek. Enkele locaties liggen langs de historische spoorlijn 86, die liep van De Pinte tot in Basècles. De zogenaamde ‘koolputterstrein’ maakte het voor Oost-Vlamingen en inwoners van de Vlaamse Ardennen mogelijk om van en naar de Borinage te pendelen. Ook andere historische spoorlijnen komen aan bod. Ondertussen zijn enkele van die stationnetjes en seinhuisjes verdwenen. Reden te meer om hun verhalen nu op te diepen. Ook dit project kreeg financiële ondersteuning van de Provincie Oost-Vlaanderen.

Meer info op: www.beleeferfgoed.be/spoor

Meetjesland: het langste monument

In het Meetjesland coördineerde de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst (IOED) Meetjesland een erfgoedproject met als titel  ‘Het langste monument: de spoorlijn Maldegem-Eeklo’. Op Open Monumentendag slaan Eeklo en Maldegem de handen in elkaar om een unieke belevingstoer aan te bieden, op en rond het spoor. En dat voor jong en oud! In Maldegem of Eeklo kan men de stoomtrein nemen en al rijdend het lokale erfgoed in en rond de spoorweg ontdekken.

Op beide locaties staan enthousiaste vrijwilligers klaar om de bezoeker te begeleiden naar verdere ontdekkingen. In Maldegem zijn er gidsbeurten in de stationsbuurt en in Eeklo gaat men op zoek naar restanten rond het vroegere station. Een terras uitgebaat door Eeklose brouwers maakt het plaatje compleet!

Deze belevingstour is gratis, maar inschrijven is verplicht!

Instappen in Maldegem: www.maldegem.be/webshop

Instappen in Eeklo: webshopeeklo.recreatex.be

Meer info: 

Baasrode: sporen van scheepsbouw

Ook de eigen provinciale erfgoedsite Scheepswerven Baasrode doet mee met een echt sporenparcours: sporen van ruim twee eeuwen scheepsbouwgeschiedenis. Naast de bewaarde ateliers en droogdokken, waar heel wat sporen van een unieke industrie bewaard bleven, zijn er ook letterlijke sporen te vinden zoals een smalspoor voor het transport van onderdelen.

Meer info: www.scheepswervenbaasrode.be

Ook hier kan je met een stoomtrein een ritje maken tussen Baasrode-Noord en Sint-Amands en kan je de werkplaats waar oude stoomlocomotieven worden gerestaureerd, bezoeken.

Meer info: www.stoomtrein.be

Europese Green Deal

De Europese Unie riep 2021 uit tot ‘Europees jaar van de spoorwegen’ om bij te dragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van de Europese Green Deal op het vlak van vervoer. Zo wil ze het gebruik van de trein als veilig en duurzaam vervoermiddel bevorderen. Een jaar lang zijn er in heel Europa evenementen en initiatieven die dit promoten. Provincie Oost-Vlaanderen riep organisatoren van Open Monumentendag op om eens het erfgoed van het spoor te belichten en ondersteunde de initiatieven via de subsidie voor erfgoedprojecten.