Provincie stelt Erfgoedsprokkel over begraafplaats Tereken Sint-Niklaas voor

“Funerair erfgoed is een belangrijk deel van het erfgoed in Oost-Vlaanderen. Het was dan ook hoog tijd dat er een Erfgoedsprokkel aan gewijd werd. Deze historische begraafplaats in Sint-Niklaas is een mooi voorbeeld van funerair erfgoed. Het stadsbestuur heeft er fors in geïnvesteerd. Een Erfgoedsprokkel is echter maar één van de vele manieren waarop het provinciebestuur het funeraire erfgoed helpt behouden. We bieden ook nog financiële ondersteuning voor werkzaamheden en projecten en geven ook speciale aandacht aan de beplanting.”

gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed

Verleden en toekomst van Tereken-kerkhof

De begraafplaats Tereken is de oudste van Sint-Niklaas. Ze kwam er in 1878 omdat die aan de Paterssite te klein was geworden. Er werd op het kerkhof begraven tot 1988. Vandaag is de oppervlakte drie maal zo groot als de Grote Markt van Sint-Niklaas, en liggen er zo’n 60 000 mensen begraven.

De wandelroute in de Erfgoedsprokkel gidst je langs de laatste rustplaatsen van prominenten uit dik 100 jaar Sint-Niklaas: burgemeesters, priesters, edellieden, kunstenaars, militairen, ... Wat was hun verhaal en wat betekenen de symbolen op hun grafzerk of gedenkteken?

Je geniet van de rust en het groen. Want sinds 2007 wordt de begraafplaats stapsgewijs omgevormd tot een groene oase in de stad, met respect voor het verleden van de plek. Historisch waardevolle graven worden behouden, andere verwaarloosde zerken of vervallen concessies worden verwijderd om plaats te maken voor bomen, bloemenweides en andere groenelementen. Zo werden in het verleden al 30 000 krokussen, 15 000 narcissen en 75 bomen aangeplant. Kiezelpaden werden vervangen door gras, bijen worden verwelkomd en kunstwerken worden geïntegreerd. Het kerkhof krijgt een nieuwe functie als rustige verblijfsplek met een hoge ecologische waarde. Het biedt een garantie dat de begraafplaats kan blijven bestaan, omdat ze zo betekenisvol blijft voor velen.

Provinciebestuur steunt funerair erfgoed

Provincie Oost-Vlaanderen reikt verschillende instrumenten aan om acties op het terrein te ondersteunen.

Een goed startpunt is een inspectie door Monumentenwacht, daar is heel wat expertise op vlak van funerair erfgoed aanwezig.

Zowel lokale besturen als privé-personen kunnen ook een beroep doen op de subsidies ‘niet wettelijk beschermd klein historisch erfgoed’ om kosten te helpen dragen voor onderhoud en herstel van waardevolle grafmonumenten. Zo werden al tientallen grafmonumenten op verschillende Oost-Vlaamse begraafplaatsen en kerkhoven gered.

Ook publieksgerichte projecten kunnen op steun rekenen. Zo kreeg het project 'Cenotaaf' van Erfpunt al subsidies. Met dit project werkten vele vrijwilligers, heemkundige kringen, gemeentelijke ambtenaren en experten in de acht participerende gemeenten van de Wase Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst actief rond de begraafplaatsen.

Ten slotte heeft de Provincie ook een boon voor 'het groene erfgoed'. Projecten zoals Florient en het enten van veteranenbomen helpen om streekeigen en historische beplanting in ere te herstellen. Niet alleen een goede zaak voor het straatbeeld, maar ook voor de genetische diversiteit. Ook de provinciale Erfgoedprijs 2021 wordt gewijd aan erfgoedlandschap en houtig erfgoed.

Praktisch

De Erfgoedsprokkel is een initiatief van de dienst Toerisme van de stad Sint-Niklaas in samenwerking met het provinciebestuur. Hij kan op de toeristische dienst aangekocht worden voor 1 EUR. De sprokkel kan ook gratis gedownload worden van de website www.oost-vlaanderen.be/erfgoedsprokkels.