Provincie Oost-Vlaanderen ondertekent het Vlaams Energie- en Klimaatpact als ondersteuner

De Vlaamse regering keurde eind juni 2021 het Lokaal Energie- en Klimaatpact goed. Dit pact wil lokale besturen in staat stellen om klimaatdoelstellingen tussen nu en 2030 te realiseren.

Om de 60 Oost-Vlaamse lokale besturen in de uitgebreide en grensoverschrijdende klimaatmaterie te ondersteunen, ondertekende het provinciebestuur op 29 juli dit pact als ondersteuner.

De ondertekening van het Vlaams Klimaatpact door de Provincie Oost-Vlaanderen kadert in de ambitie van de Provincie om tegen 2040 Klimaatgezond te zijn.

"Het provinciebestuur beschikt over expertise, kennis en ervaring inzake energie- en klimaatbeleid. We zijn daardoor uitstekend geplaatst om de 60 Oost-Vlaamse lokale besturen te ondersteunen bij het klimaatbeleid. Dat vergt immers een globale aanpak. Met ons provinciaal aanbod uit o.a. het Omgevingscontract sluiten we naadloos aan bij de vier werven van het Vlaams Klimaatpact: vergroening, energie, water en mobiliteit."

gedeputeerde Riet Gillis, bevoegd voor Klimaat, Milieu, Natuur, Energie, Mobiliteit

Territoriaal coördinator

De Provincie Oost-Vlaanderen zet zich al verschillende jaren in om het Europees burgemeestersconvenant mee te realiseren. Steden en gemeenten die het Burgemeestersconvenant ondertekenen, engageren zich om tegen 2030 de CO₂-uitstoot met 40% terug te dringen op hun grondgebied. Ook maatregelen om zich te wapenen tegen de negatieve effecten van de klimaatverandering zoals wateroverlast, hitte, droogte en erosie, behoren tot dit engagement.

Met de ondertekening van het Vlaams Klimaatpact engageert de Provincie Oost-Vlaanderen zich nu ook als uitvoerder van het Vlaams beleid, dit door de lokale besturen hierbij te helpen.

De Vlaamse steden en gemeenten hebben tot eind oktober de tijd om het Lokaal Energie- en Klimaatpact te ondertekenen. Daarbij wordt financiële ondersteuning voorzien vanuit Vlaanderen.

Ondersteuning lokale besturen

De ondersteuning van de Provincie Oost-Vlaanderen bestaat uit een combinatie van expertise, terreinkennis op grotere schaal en ervaring. De Provincie doet dit via o.a. de opmaak van lokale en regionale klimaatplannen, het Omgevingscontract voor lokale besturen, subsidies, de creatie van energielandschappen, de organisatie van inspirerende netwerkmomenten voor lokale politici en ambtenaren, samenwerkingsverbanden, ….

Recente initiatieven die mee vorm geven aan het lokaal klimaatbeleid

Het Bosloket: trajectbegeleiding naar meer bos

Bosuitbreiding is een belangrijke actie in heel wat gemeentelijke klimaatplannen. Vele lokale besturen zijn bereid te werken aan meer bos, maar ontbreken de praktijkgerichte kennis. Het Bosloket van de Provincie Oost-Vlaanderen speelt in op deze nood door te informeren en te begeleiden op maat; van idee, over vergunningen en ontwerp tot aanplant. De Provincie werkt hiervoor samen met de drie Oost-Vlaamse Bosgroepen.

Oost-Vlaams droogteactieplan

De Provincie Oost-Vlaanderen heeft in juni 2021 voor de eerste maal een droogteactieplan uitgewerkt. De maatregelen in het provinciaal actieplan gaan over het stimuleren van infiltratie, het bevorderen van de sponswerking van het landschap, vertraagde afvoer realiseren en slim watergebruik. Een van de acties in het droogteactieplan is het verder uitbouwen van een meetnetwerk over het provinciaal grondgebied om de waterpeilen op onbevaarbare waterlopen in realtime te monitoren. Deze waterpeilen worden gebruikt om te kunnen ingrijpen in geval van watertekort, maar evengoed wanneer wateroverlast dreigt.

Het Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek (PCM)

Het PCM biedt lokale besturen milieuondersteuning op maat. Het centrum beschikt over een laboratorium met een ruim aanbod aan monsternames, analyses en metingen. Het laboratorium heeft verschillende officiële erkenningen om onderzoeken uit te voeren naar water, bodem, waterbodem, geluid en lucht. Daarnaast biedt het PCM infosessies en praktijkgerichte opleidingen aan over verschillende milieuaspecten.

Erosiebestrijding

Het provinciaal Steunpunt Erosie begeleidt erosiegevoelige gemeenten in Oost-Vlaanderen. Enerzijds helpt het met de opmaak van erosiebestrijdingsplannen. Anderzijds begeleidt het steunpunt lokale besturen bij de effectieve uitvoering van deze plannen. Dankzij de ondersteuning op het terrein door vakspecialisten kunnen prioritaire knelpunten lokaal opgelost worden.

Duurzame energie

De omschakeling van fossiele warmtebronnen naar hernieuwbare alternatieven is essentieel in de strijd tegen de klimaatopwarming. Meer dan 60% van het totale energieverbruik in ons land gaat naar warmte. De Provincie helpt lokale besturen om over te schakelen naar duurzame energiebronnen zoals wind, restwarmtebronnen en alternatieve warmtenetten.

De Provincie Oost-Vlaanderen gaat actief aan de slag met de inplanting van windturbines maar erkent ook dat niet élke plek geschikt is. Daarom werd een beleidskader wind ontwikkeld. Het voorbeeld waar het Oost-Vlaamse windbeleid in een stroomversnelling is gekomen, is het windlandschap Eeklo-Maldegem-Kaprijke-Sint-Laureins. In totaal staan er momenteel in het windlandschap Eeklo-Maldegem 32 windturbines.

Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen

Lokale besturen kunnen bij het Oost-Vlaams Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen terecht voor ondersteuning en begeleiding inzake duurzaam wonen en bouwen. Het gaat onder meer over: duurzaam renovatieadvies voor inwoners, duurzaam bouwadvies en begeleiding voor het gemeentelijk patrimonium, projectadvies en begeleiding bij het realiseren van duurzame wijken. Daarnaast organiseert het Steunpunt ook jaarlijks de succesvolle groepsaankopen groene stroom en zonnepanelen voor alle inwoners uit Oost-Vlaanderen. 

Fietsinfrastructuur

De Provincie heeft een breed aanbod ter ondersteuning van een duurzaam gemeentelijk mobiliteitsbeleid. Het gaat onder meer over advies bij de opmaak van lokale mobiliteitsplannen, de aanleg van fietssnelwegen en subsidies voor de aanleg van lokale en bovenlokale functionele fietsroutes door gemeenten.