Provincie onthult overstromingsgebied op Hoezebeek in Aalst

23 september 2024 - Op de gronden van het kasteel van Schotte in Aalst creëerde de Provincie Oost-Vlaanderen een nieuw overstromingsgebied. Dankzij de aanleg van een dijklichaam en de plaatsing van een schuifconstructie op de Hoezebeek ontstond een gebied van 5.000 m³ dat water bovenstrooms kan vasthouden. Het overstromingsgebied vermindert niet alleen het overstromingsrisico van het kasteel, maar ook van de stad Aalst.

Het provinciebestuur beheert in totaal 1.650 km aan onbevaarbare waterlopen in Oost-Vlaanderen. De Hoezebeek ontspringt op het grondgebied van Haaltert. Ze kruist de E40 en loopt daarna zo’n twee kilometer ingebuisd door het centrum van Aalst. Ook de Ediksveldbeek, de Siezegembeek en de Zuibeek sluiten aan op deze inbuizing. Ten noorden van Rollerland mondt de Hoezebeek uit in De Dender.

Water bovenstrooms vasthouden

Dit grote afstroomgebied geeft na hevige regenval een enorm debiet dat het centrum van Aalst moet doorkruisen. De interactie met het rioleringsstelsel zorgt in het stadscentrum geregeld voor wateroverlastproblemen. Ook het kasteel van Schotte kwam in 2021 onder water te staan.

De Provincie zet zo veel mogelijk in op het bovenstrooms vasthouden van water. Het achterbos van het kasteel van Schotte is lager gelegen en daarom een ideale locatie om water tijdelijk te bufferen. Kasteelheer Peter De Winne stelde zijn percelen ter beschikking zodat de Provincie een overstromingsgebied kon inrichten.

"Door de natuurlijke glooiing van het terrein volstond het om een dijklichaam dwars op de waterloop aan te leggen en zo een overstromingsgebied te creëren. Het overtollige water wordt tijdelijk gestockeerd in dit overstromingsgebied, dat over een volume van 5000 m³ beschikt. Zo draagt de kasteelheer niet enkel bij aan de bescherming van zijn eigen gebouwen, maar ook van het centrum van Aalst."
​​
​gedeputeerde Filip Van Laecke, bevoegd voor Integraal Waterbeleid

Schuifconstructie met dubbele functie

Op de Hoezebeek werd een schuifconstructie geplaatst die tijdens periodes van hevige regenval het doorgaande debiet reguleert. De schuif is uitgerust met meetapparatuur die het waterpeil registreert. Deze toestellen worden vanop afstand opgevolgd, waardoor steeds snel kan worden ingegrepen.

Het ontwerp voor de constructie is een samenwerking tussen de Provincie en Natuurpunt. Tijdens overstromingen krijgt het opgehouden water de tijd om in de bodem te infiltreren en het gebied, dat deels werd afgegraven, te vernatten. Zo is deze nieuwe inrichting niet enkel een maatregel tegen wateroverlast, maar maakt ze de omgeving ook weerbaarder tegen droogte en hitte. Bovendien horen waterrijke gebieden tot de meest waardevolle ecosystemen in Europa. Het zijn hotspots van biodiversiteit waar bijzondere planten- en dierensoorten zich thuis voelen.

Provincie blijft inzetten op maatregelen tegen wateroverlast

De aanleg van dit nieuwe overstromingsgebied kadert in een groter geheel. De oude kasteelheren legden vroeger al een dijklichaam aan om een eerste buffer te creëren. In 2022 herstelde de Provincie de oude schuifconstructie ter hoogte van dit dijklichaam om deze buffer weer te kunnen benutten. Begin 2023 werd de ingebuisde Hoezebeek afwaarts de Kwalestraat weer opengelegd. Tot slot stopt de Provincie niet bij dit project. Ze gaat verder op zoek naar nieuwe locaties in de vallei van de Hoezebeek om het water tijdelijk op te houden en infiltratie te bevorderen.

De aanleg van dit overstromingsgebied is een samenwerking tussen de Provincie Oost-Vlaanderen, Natuurpunt, de stad Aalst en kasteeleigenaar Peter De Winne. De werken werden uitgevoerd door de firma Quintelier NV.