Nieuwe Erfgoedsprokkel over kastelen en ander erfgoed in Parkbos
Maandag 21 juni 2021 — Provincie Oost-Vlaanderen stelt een nieuwe Erfgoedsprokkel voor. De 39ste Erfgoedsprokkel focust op de kastelen Borluut en Grand Noble in Sint-Denijs-Westrem en De Pinte. Het is de eerste in een reeks van drie Erfgoedsprokkels die het erfgoed in het Parkbos, de 1200 ha grote groenpool ten zuiden van Gent, belichten.
"De Provincie en Toerisme Oost-Vlaanderen werken samen met de Vlaamse overheid, de stad Gent, de gemeentebesturen De Pinte en Sint-Martens-Latem, verenigingen, ondernemers en vrijwilligers aan de ontwikkeling van het Parkbos. Dat gebied biedt niet alleen natuur en recreatie, er is ook nog heel wat bouwkundig én groen erfgoed. Zoveel dat we er drie van onze Erfgoedsprokkels aan zullen wijden. Hopelijk kunnen we hiermee wandelaars en lezers een nog rijkere ervaring bieden."
gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed
Het idee om het erfgoed in het bos in de kijker te zetten via de succesvolle reeks Erfgoedsprokkels van Provincie Oost-Vlaanderen, ontstond in de schoot van de Parkbos-werkgroep Erfgoed. De kastelen en ander bouwkundig erfgoed verdienen dat zeker, maar ook de historische landschappen, het houtig erfgoed en de fascinerende verhalen die de rijke geschiedenis van het gebied voortbrachten.
Deze eerste Erfgoedsprokkel start met een lus rond kasteel Borluut. De tweede lus is een wandeling in het Parkbos en omzoomt het kasteeldomein Grand Noble.
Van ontginningshoeves tot huizen van plaisance
Historisch-landschappelijk sluit het gebied aan bij het ‘Scheldeveld’. In de negende eeuw was hier een heel groot woud, maar dit degradeerde tot heide en mager bos. Omdat de eigenaar, de Gentse Sint-Pietersabdij, er maar niet in slaagde om hier landbouwgrond van te maken, werd het vooral voor begrazing gebruikt. Er ontstond een bulkenlandschap: percelen omzoomd met grachten en knotwilgen die hier nog vrij goed bewaard bleven.
Ook kasteel Borluut was eerst een omwalde hoeve. Rond 1800 kwam er een ‘huys van plaisance’, dat midden 19de eeuw in handen van de bekende Gentse familie Borluut kwam. Zijn huidig uitzicht kreeg het nadat een Gentse textielfabrikant het in 1910 kocht. Deze familie, die de laatste privé-eigenaars waren, leer je van nabij kennen dankzij een fototentoonstelling in het kasteel. Vandaag beheert dekenij Borluut het domein. Het kasteel zelf is enkel open bij evenementen of voor groepsbezoeken, het park staat wel open.
De wandeling in de Erfgoedsprokkel brengt je van kasteel Borluut langs het vroegere neerhof, een gerenommeerde orchideeënkwekerij, twee andere kastelen en het erfgoed langs de Kortrijksesteenweg. Daarna gaat het naar de ingang van het Parkbos en Kasteel Grand Noble.
Ook dit kasteel was eerst een ontginningshoeve en ook hier speelde de Sint-Pietersabdij een belangrijke rol. In 1763 wordt het al een ‘huys van plaisance’ genoemd. In 1802 kwam het in het bezit van de familie de Giey, die het park aanlegde. In 1850 werd het huidige kasteel gebouwd. Vandaag wordt het nog bewoond, maar je kan er wel volledig rondwandelen.
Haal je Erfgoedsprokkel Parkbos I
De Erfgoedsprokkel Parkbos I brengt het verhaal van de kastelen Borluut en Grand Noble en hun omgeving in woord en beeld.
Hij werd geschreven door Martine Pieteraerens in samenwerking met Johan Van Twembeke en Wien Servaes en kwam tot stand in samenwerking met vtbKultuur Sint-Denijs-Westrem en dekenij Borluut.
De Erfgoedsprokkel wordt deze zomer, zolang de voorraad strekt, gratis gegeven aan elke bezoeker van kasteel Borluut (Kleine Gentstraat, Sint-Denijs-Westrem). Je kan hem ook downloaden van de website van de Provincie: www.oost-vlaanderen.be/erfgoedsprokkels.
In de volgende Erfgoedsprokkels komen het gebied Scheldevelde en de Zeven Dreven (De Pinte) en de kastelensites van Zwijnaarde aan bod.
