Kick off demonstratieprojecten IABR-Atelier Oost-Vlaams Kerngebied

Op 1 en 4 oktober verzamelen de adviesraden en geïnteresseerde burgers van de Stad Eeklo, fusiegemeente Lievegem en de Provincie Oost-Vlaanderen in kader van een projectoproep voor de Gentse regio van IABR-Atelier Oost-Vlaams Kerngebied.

“Hoe kunnen we de demografische groei in de regio rond Gent aangrijpen als een kans om tegen 2050 een duurzame, klimaatbestendige en gezonde leefomgeving te realiseren?” Deze vraag staat centraal in het IABR-Atelier Oost-Vlaams Kerngebied.

Learning by doing in demonstratieprojecten

Op 17 januari 2018 lanceerde het atelier een projectoproep voor de Gentse regio. In deze projectoproep ging het atelier op zoek naar ideeën, initiatieven, projecten en partnerschappen met een relevantie voor de volledige regio. De doelstelling van deze projectoproep is om projecten te ontwikkelen die op een specifieke plek haalbare én herhaalbare oplossingen formuleren voor de uitdagingen in het Oost-Vlaams Kerngebied (de Gentse regio). In deze projecten streeft het atelier een geïntegreerde benadering na. Ambities worden samengebracht over de verschillende sectoren en domeinen heen om via participatief ontwerpend onderzoek uitdagingen op vlak van energie, landschap en mobiliteit gezamenlijk aan te pakken.

De geselecteerde projecten situeren zich in Merelbeke, Eeklo en Lievegem (de toekomstige fusiegemeente van Lovendegem, Waarschoot en Zomergem). Over de projecten in Eeklo en Lievegem vinden er momenteel infosessies plaats. Deze infosessies zijn de aftrap van een intensief traject van participatief ontwerpend onderzoek op deze locaties. Doorheen dit traject zullen verschillende stakeholders en burgers verder betrokken worden om zo te komen tot een ontwerp dat niet enkel wenselijk is, maar ook gedragen wordt door de verschillende betrokkenen.

1 oktober 2018 | infosessie Eeklo

Eeklo plaatst de energietransitie hoog op de agenda. De stad engageert zich om tegen 2030 de CO2-uitstoot met 40% te verminderen. Deze ambitie vertaalt zich in een aantal projecten zoals het warmtenet, de zonnegordel, een windenergiepark en een biomassacentrale. De uitrol van de nieuwe energie-infrastructuur die hiermee samenhangt, kan een belangrijke hefboom zijn voor het landschap en de samenleving. Dit projectvoorstel werd door het atelier gekoppeld aan het projectvoorstel “EHUBt” van Oost-Vlaanderen Energielandschap. Zo wordt in de diepte onderzocht hoe nieuwe, innovatieve energieproductie en -infrastructuur gekoppeld kan worden aan ruimtelijke kwaliteit om zo een vliegwiel te worden voor transities op vlak van mobiliteit, landschap en wonen.

4 oktober 2018 | infosessie Lievegem

Door de geplande fusie van Waarschoot, Zomergem en Lovendegem komen in het gebied Lievegem enkele pertinente vragen naar boven over mobiliteit, centraliteit, identiteit en water. Lievegem wil onderzoeken hoe de onderlinge bereikbaarheid tussen de landelijke kernen verhoogd kan worden. Door in te zetten op een multimodale ontsluiting wil Lievegem de leefbaarheid van de kernen optillen naar een hoger niveau. Deze vraag leunt nauw aan bij het projectvoorstel van Veneco en Stad Gent over microcentraliteit in de Gentse regio. Het gebied vormt dus een uitstekende case om dit concept uit te werken. Verder ligt Lievegem grotendeels in een wingebied voor drinkwater, wat het ook voor het project ‘water op de weegschaal’ van de Provincie een interessante case maakt.

Over het IABR-Atelier Oost-Vlaams Kerngebied

We staan nu al veel vaker dan vroeger stil in de file, horen zorgwekkende nieuwsberichten over onze luchtkwaliteit en onze burgers stellen zich vragen bij begrippen zoals ‘de betonstop’. Tegen 2050 verwacht het federaal planbureau een bevolkingsgroei van 100 000 inwoners in de Gentse regio. Deze toename bewijst de grote aantrekkingskracht van de regio, maar dwingt de lokale bestuurders ook tot een andere aanpak. Om hier een antwoord op te bieden, organiseerde de Provincie een samenwerking tussen de IABR en het Vlaams Strategisch Project Oost-Vlaams Kerngebied. In dit strategisch project werken alle relevante stakeholders uit het regionetwerk Gent samen. Dit zijn 28 steden en gemeenten, Intercommunale Veneco, de Provincie Oost-Vlaanderen en Departement Omgeving (Vlaanderen).

Zo ontstond het IABR-Atelier Oost-Vlaams Kerngebied, een langlopend ontwerpend onderzoekstraject dat bouwt aan een breed gedragen toekomstverhaal met concrete hefbomen voor verandering in de regio. Om te komen tot reproduceerbare oplossingen, geënt op het DNA van de regio, gaat het atelier ook tegelijk aan de slag op concrete locaties. Dit is dus geen traditioneel studietraject, maar eerder ‘learning by doing’. De demonstratieprojecten zijn hiervan het perfecte voorbeeld.

Enkele getuigenissen over het IABR-Atelier Oost-Vlaams Kerngebied

Gedeputeerde Martine Verhoeve, gedeputeerde bevoegd voor Ruimtelijke planning: “In deze samenwerking neemt de Provincie zijn rol als streekmotor ten volle op. We brengen verschillende lokale en bovenlokale actoren samen om van deze regio een welvarende en leefbare metropool, centraal tussen de andere West-Europese stadsregio’s, te maken.“

Joachim Declerck, ateliermeester IABR-Atelier Oost-Vlaams Kerngebied en co-curator IABR-2018+2020: “Een stijgend aantal inwoners brengt meer economische drive, kapitaal en kritische massa in een gebied. Kortom, bevolkingsgroei heeft daarom juist de kracht om ook de grote vraagstukken aan te pakken; een enorme kans! Dit stelt ons in staat om ontwikkeling te sturen naar het Oost-Vlaams kerngebied die we, collectief, kunnen willen.”