'HATSJOE… Gezondheid! Over gezondheid, hygiëne en pandemieën in de Romeinse tijd’

"Met ‘HATSJOE… Gezondheid!’ tonen we opnieuw aan dat het loont om naar het verleden terug te blikken: de mens heeft al lang te maken met epidemieën en ontwikkelde gaandeweg inzichten en methodes om hiermee om te gaan. De provinciale erfgoedsite Archeocentrum Velzeke heeft heel wat expertise om de prehistorie en de Romeinse tijd te vertalen naar een breed publiek. Deze nieuwe, geanimeerde rondleiding in de vaste tentoonstelling zal je zeker bijblijven."

gedeputeerde Annemie Charlier, bevoegd voor Erfgoed

Propere jongens, die Romeinen!?

Waarom jagers-verzamelaars nooit een pandemie gekend hebben, komt men al snel te weten. De problemen begonnen toen de mens sedentair werd en met dieren ging samenleven. Dorpen werden steden, steden voegden zich samen tot stadstaten, stadstaten werden rijken. Die werden stuk voor stuk door de Romeinen onder de voet gelopen die zo het Middellandse Zeegebied omvormden tot… een bubbel. Caesar voegde onze gebieden toe aan die bubbel.

Ook in Velzeke vindt men bij iedere opgraving vondsten die wijzen op een levendige, internationale handel met tentakels tot in Indië en China. Achteraf blijkt dat er niet alleen zijde werd aangevoerd vanuit China… Plinius schreef het al: "De meeste ziektes verspreiden zich van oost naar west".

Sociale afstand en quarantaine waren een natuurlijke reactie van veel Romeinen. Geneeskunde was een ‘stiel’ gekenmerkt door een mengeling van kennis, ervaring, tovermiddeltjes en kwakzalverij. Vele kwalen en ziektes wisten ze te bestrijden met geneeskrachtige planten en kruiden. Maar de meesten bleven hun heil zoeken bij de goden, vervielen in bijgeloof of legden de schuld bij andere bevolkingsgroepen.

Tijdens de rondleiding maakt men kennis met Galenus, de topdokter van weleer. Hij verwierf zijn reputatie door gladiatoren op te lappen voor de strijd. Hij is de eerste ooit die een heuse pandemie in geuren en kleuren beschrijft én bovendien de vinger op oorzaak en gevolg kon leggen.

Toch waren persoonlijke hygiëne, kennis en middelen vaak ontoereikend, wat er toe leidde dat toen 20% tot wel 50% van de bevolking kwam te overlijden bij de uitbraak van een besmettelijke ziekte.

Kom er alles over te weten tijdens de nieuwe, geanimeerde en uiteraard coronaproof rondleiding in de provinciale erfgoedsite Archeocentrum Velzeke.

Praktisch

Men kan de nieuwe rondleiding boeken in Archeocentrum Velzeke op tel. 09 360 67 16 of via e-mail naar [email protected]. De gids kost 50 EUR voor groepen en 35 EUR voor scholen. De toegang kost 1,25 EUR per persoon. Voor scholen is de inkom gratis. De samenstelling van de groep wordt aangepast aan de geldende coronamaatregelen en bubbels.