Erfgoedsprokkel zet Sint-Bavokerk Vinderhoute op erfgoedkaart
Maandag 4 oktober 2021 — Enkele weken nadat in de Sint-Baafskathedraal een nieuwe Erfgoedsprokkel werd voorgesteld, krijgt ook kleine broer de Sint-Bavokerk in Vinderhoute een Erfgoedsprokkel. Beide kerken zijn immers aan de H. Bavo toegewijd, wiens feestdag op 1 oktober in de katholieke kerk wordt gevierd. Voortaan kan ook de Sint-Bavokerk van Vinderhoute met een Erfgoedsprokkel in de hand bezocht worden.
De Erfgoedsprokkels zijn een succesreeks van brochures uitgegeven door het provinciebestuur.
“Voor deze sprokkel werkten we samen met lokale historicus Gerard Vanvooren, die zorgde voor tekst en illustratiemateriaal. Als lid-secretaris van de kerkraad kent hij de geschiedenis van de Sint-Bavokerk - en de kerk zelf - van binnen en van buiten. Hij neemt de bezoeker op sleeptouw doorheen de geschiedenis van de kerk en vermeldt de belangrijkste kunstvoorwerpen die getuige zijn van deze geschiedenis. Op deze wijze komt alweer een stukje Oost-Vlaams erfgoed in de aandacht.”
gedeputeerde An Vervliet, bevoegd voor Erfgoed
Klein begonnen
Een eerste kerkje werd eind 10de eeuw in Vinderhoute opgericht door de Gentse Sint-Baafsabdij. Wellicht was het dankzij de monniken dat de H. Bavo hier patroonheilige werd. Over de kerk als gebouw zijn er geen concrete aanwijzingen meer tot in de 17de eeuw. Uit de visitatieverslagen van de Gentse bisschop Triest weten we dat er toen in Vinderhoute een klein kruiskerkje was met één beuk en een achthoekige toren op de viering. Dit was “voldoende voor het volk dat slechts uit 24 families bestond…”.
Nieuwe kerk in uitzonderlijke, neoclassicistische stijl
Het zou tot 1821 duren tot de kerk, met instemming van de Hollandse overheid, uitgebreid werd met twee kapellen. Dertig jaar later dacht men opnieuw aan uitbreiding, maar door de zeer onregelmatige vorm en de beperkte ruimte die voorhanden was, besliste de kerkraad in 1854 een totaal nieuwe kerk te bouwen. Parochianen, maar vooral de rijke kasteelheren die een kasteel hadden in Vinderhoute, werden aangesproken voor financiële steun. August Van Santen, vriend van de toenmalige burgemeester, ontwierp een nieuwe kerk in een neoclassicistische stijl. Dit was al bij al een eerder uitzonderlijke stijl omdat de meeste kerken in die periode in neogotische stijl werden opgetrokken.
Fraai interieur en interessante kunstwerken
Hoewel het neoclassicistische kerkgebouw langs buiten een sobere indruk nalaat, overweldigt het fraaie interieur bij het betreden van de kerk. De middenbeuk is overwelfd met een tongewelf versierd met cassetten. Dit gewelf steunt op 12 Ionische zuilen die verwijzen naar de 12 apostelen waarop de Kerk steunde. Opvallend is de eenheid in stijl van het meubilair. Niettegenstaande werd het beeldhouwwerk en het houtsnijwerk vervaardigd door drie generaties van kunstenaars van de Gentse academie die elkaars leermeester of leerling waren: Pierre de Vigne-Quyo (1812-1877), Antoon van Eenaeme (1827-1873) en Isidoor Dubrucq (1844-1886).
Grootouders Koningin Mathilde
De vele alliantiewapens die je hier en daar op de kunstwerken en de glasramen ziet prijken, verwijzen onder andere naar de bewoners van de vele Vinderhoutse kastelen die een financiële bijdrage leverden. Onder meer de grootouders van Koningin Mathilde, die banden hadden met Vinderhoute, droegen hun steentje bij. Zo zorgde haar grootvader ervoor dat de mooie toegangsdeur, afkomstig van een in 1929 afgebroken kapel, hier terechtkwam. Ook de rouwborden van haar overgrootouders, die het kasteel Gavergracht net over de grens in Drongen bewoonden, hangen in de kerk.
Praktisch
De Erfgoedsprokkel Sint-Bavokerk Vinderhoute (Lievegem) is vanaf 3 oktober gratis te verkrijgen in de kerk en kan je ook downloaden via de provinciale website www.oost-vlaanderen.be/erfgoedsprokkels.
